Thụy Sĩ chính thức điều tra chống độc quyền đối với Apple về quyền truy cập NFC trên iPhone

Thụy Sĩ vừa "tuyên chiến" với Apple trong cuộc đua thanh toán không tiền mặt. Ngày 12/12/2025, Ủy ban Cạnh tranh Thụy Sĩ (COMCO) đã mở cuộc điều tra chống độc quyền nhằm vào tập đoàn công nghệ Mỹ. Vấn đề cốt lõi vẫn là câu chuyện cũ nhưng chưa bao giờ nguội: Apple có đang lợi dụng thế độc quyền để chặn đường sống của các đối thủ thanh toán khác trên sân nhà iPhone hay không.

Nếu bị chứng minh vi phạm, Apple đang đứng trước nguy cơ đối mặt với một cuộc chiến pháp lý tốn kém và án phạt kỷ lục ngay tại trung tâm tài chính của châu Âu.

Án phạt tỷ đô và cáo buộc "chơi xấu"

Làn sóng phản đối Apple tại Thụy Sĩ không tự nhiên mà có. Nó được châm ngòi từ hàng loạt khiếu nại của các công ty tài chính nội địa, đặc biệt là Twint – ứng dụng thanh toán quốc dân tại đây. COMCO nghi ngờ Apple đang chơi một ván bài không công bằng khi khóa chặt chip NFC trên iPhone, chỉ cho phép duy nhất Apple Pay thực hiện thanh toán "chạm" (tap-to-pay).

Con số này càng trở nên nhạy cảm khi nhìn vào bức tranh thị trường:

• Thiết bị: iOS chiếm tới 45% thị phần smartphone tại Thụy Sĩ.
• Thanh toán: Apple Pay đang dẫn đầu với 40% thị phần thanh toán không tiếp xúc, bỏ xa đối thủ chủ nhà Twint (25%).
• Tác động: Hơn 3,5 triệu người dùng iPhone tại đây đang bị trói buộc vào hệ sinh thái đóng của Apple, không có quyền lựa chọn ví điện tử NFC khác.

Cuộc chiến bất cân sức về trải nghiệm người dùng

Hãy tưởng tượng một tình huống thanh toán tại quầy thu ngân:

• Người dùng Apple Pay: Chỉ cần nhấn đúp nút nguồn, đưa điện thoại lại gần máy POS. "Tít", xong. Mất chưa đến 2 giây.
• Người dùng Twint: Phải mở khóa màn hình, tìm ứng dụng, đợi tải, chọn tính năng quét mã, đưa camera lên quét mã QR, xác nhận thanh toán. Quy trình này cồng kềnh và mất thời gian hơn rất nhiều.

Đây chính là "nỗi đau" của các nhà phát triển bên thứ ba. Trong kỷ nguyên thanh toán siêu tốc, mỗi giây chậm trễ đều là lý do để khách hàng rời bỏ dịch vụ. Việc Apple giữ khư khư quyền truy cập NFC không chỉ là vấn đề kỹ thuật, mà là rào cản trực tiếp khiến trải nghiệm của đối thủ trở nên kém cỏi hơn trong mắt người dùng.

Vì sao là lúc này, và vì sao lại là Thụy Sĩ?

Nhiều người sẽ thắc mắc: Chẳng phải Apple đã chịu mở cửa NFC tại châu Âu từ tháng 5/2025 rồi sao? Tại sao bây giờ Thụy Sĩ lại làm lớn chuyện?

Thực tế đơn giản hơn nhiều: Dù nằm trong lòng châu Âu, Thụy Sĩ không thuộc EU. Điều này đồng nghĩa Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số (DMA) – "vòng kim cô" buộc Apple mở cửa tại EU – hoàn toàn vô hiệu tại đây. Apple biết rõ điều đó và đã không tự nguyện áp dụng thay đổi tương tự cho thị trường Thụy Sĩ. COMCO buộc phải hành động dựa trên Đạo luật Cartel của riêng mình để đòi lại sự công bằng.

Swisscom, tập đoàn viễn thông hàng đầu và là đối tác của Twint, đã công khai ủng hộ cuộc điều tra. Họ chỉ ra sự phi lý khi nhìn sang "hàng xóm" Android: Google đã mở cửa NFC từ tận năm 2010, tạo ra một sân chơi bình đẳng hơn hẳn.

Lá chắn "bảo mật" của Apple

Trước áp lực ngày càng lớn, Apple vẫn giữ vững lập trường quen thuộc. Trả lời Reuters, đại diện hãng khẳng định ưu tiên hàng đầu là bảo mật và sẽ hợp tác với COMCO. Luận điểm chính của Apple là Apple Pay sử dụng chip bảo mật chuyên biệt (Secure Element), giúp giảm tỷ lệ gian lận tới 30% so với các hệ thống NFC mở thông thường.

Apple cũng khéo léo ám chỉ rằng họ đã giải quyết êm thấm các lo ngại tương tự tại EU, ngụ ý rằng một giải pháp kỹ thuật tương tự có thể được đàm phán. Tuy nhiên, thực tế phũ phàng là bản cập nhật iOS 18.2 ra mắt tháng 11/2025 vẫn "cửa đóng then cài" với các bên thứ ba tại Thụy Sĩ. Lời nói và hành động của Apple đang có độ trễ nhất định.

Apple sẽ thỏa hiệp hay chiến đấu đến cùng?

Cuộc điều tra sơ bộ sẽ kéo dài 6-12 tháng, và nếu phức tạp, có thể mở rộng thành cuộc chiến pháp lý kéo dài 2 năm. Apple có hạn chót đến tháng 1/2026 để đưa ra phản hồi đầu tiên.

Kết quả vụ việc này sẽ không gói gọn trong biên giới Thụy Sĩ. Nó là phép thử cho thấy liệu các quốc gia nhỏ, độc lập ngoài khối EU có đủ sức mạnh pháp lý để buộc các tập đoàn công nghệ toàn cầu thay đổi chính sách hay không. Nếu Thụy Sĩ thành công, đây sẽ là tiền lệ quan trọng cho các quốc gia khác đang muốn kiểm soát quyền lực của Big Tech.