Giới khoa học đang gióng lên hồi chuông cảnh báo về Mpox (trước đây gọi là đậu mùa khỉ), nhấn mạnh rằng căn bệnh này có tiềm năng trở thành một mối đe dọa sức khỏe toàn cầu nghiêm trọng nếu bị cộng đồng quốc tế xem nhẹ. Dù các đợt bùng phát gần đây có thể đã tạm lắng ở một số khu vực, sự chủ quan có thể dẫn đến những hậu quả khôn lường, đòi hỏi sự cảnh giác và hành động liên tục từ các cơ quan y tế và người dân. Mpox là một bệnh do virus gây ra, có các triệu chứng tương tự bệnh đậu mùa nhưng thường nhẹ hơn, bao gồm sốt, đau đầu, đau cơ, sưng hạch bạch huyết và phát ban đặc trưng dạng mụn nước hoặc mụn mủ. Virus này lây truyền từ động vật sang người và giữa người với người qua tiếp xúc gần với tổn thương da, dịch cơ thể, giọt bắn đường hô hấp và các vật liệu bị ô nhiễm như giường chiếu. Mặc dù tỷ lệ tử vong tương đối thấp so với đậu mùa, Mpox vẫn có thể gây bệnh nặng, đặc biệt ở trẻ em, phụ nữ mang thai và người suy giảm miễn dịch. Mối lo ngại về việc Mpox trở thành mối đe dọa toàn cầu không phải là không có cơ sở. Sự gia tăng giao thương và du lịch quốc tế tạo điều kiện thuận lợi cho virus lây lan nhanh chóng qua biên giới. Bên cạnh đó, khả năng virus biến đổi, thích nghi tốt hơn với vật chủ là con người cũng là một yếu tố đáng quan ngại. Các nhà khoa học lo ngại rằng nếu không có các biện pháp giám sát và kiểm soát hiệu quả, các biến thể mới, dễ lây lan hơn hoặc độc lực cao hơn có thể xuất hiện, gây ra những đợt bùng phát quy mô lớn hơn và khó kiểm soát hơn trong tương lai. Sự thành công ban đầu trong việc kiểm soát đợt bùng phát năm 2022 ở nhiều quốc gia có thể dẫn đến tâm lý chủ quan, làm giảm nỗ lực giám sát và các chiến dịch nâng cao nhận thức cộng đồng. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì cảnh giác. Điều này bao gồm việc tiếp tục theo dõi sự lưu hành của virus, đặc biệt là ở các vùng lưu hành bệnh địa phương (chủ yếu ở Trung và Tây Phi), nơi virus có nguồn gốc từ động vật. Việc phát hiện sớm ca bệnh, cách ly kịp thời và truy vết tiếp xúc vẫn là những biện pháp then chốt để ngăn chặn sự lây lan. Để đối phó hiệu quả với nguy cơ tiềm ẩn từ Mpox, cần có một chiến lược đa tầng. Các quốc gia cần tăng cường năng lực hệ thống y tế, bao gồm khả năng chẩn đoán nhanh, điều trị hỗ trợ và cung cấp vắc-xin cho các nhóm nguy cơ cao. Hợp tác quốc tế trong việc chia sẻ thông tin, dữ liệu dịch tễ học và nguồn lực nghiên cứu là yếu tố sống còn. Bên cạnh đó, việc giáo dục cộng đồng về các biện pháp phòng ngừa, nhận biết triệu chứng và tầm quan trọng của việc tìm kiếm chăm sóc y tế kịp thời đóng vai trò không thể thiếu.Tăng cường giám sát dịch tễ học và virus học.Đảm bảo khả năng tiếp cận công bằng với vắc-xin và phương pháp điều trị.Nâng cao nhận thức cộng đồng về các biện pháp phòng ngừa.Thúc đẩy hợp tác quốc tế trong nghiên cứu và ứng phó.Trước cảnh báo từ giới khoa học, việc xem nhẹ Mpox là một sai lầm tiềm ẩn nhiều rủi ro. Mặc dù hiện tại có thể chưa phải là một đại dịch toàn cầu, nhưng virus này rõ ràng có tiềm năng gây ra những vấn đề sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng trên quy mô lớn. Do đó, sự chuẩn bị kỹ lưỡng, duy trì cảnh giác và hành động phối hợp quốc tế là cần thiết để giảm thiểu nguy cơ và bảo vệ sức khỏe người dân trên toàn thế giới khỏi mối đe dọa này.
