Sạt lở mái dốc taluy nền đường là một vấn đề nghiêm trọng, tiềm ẩn nhiều rủi ro cho an toàn giao thông và sự bền vững của cơ sở hạ tầng đường bộ. Những sự cố này không chỉ gây gián đoạn lưu thông, thiệt hại kinh tế mà còn có thể dẫn đến những tai nạn thương tâm. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây, bao gồm cả phân tích các vụ sạt lở cụ thể, đã chỉ ra rằng nhiều trường hợp có thể được ngăn chặn hiệu quả thông qua các giải pháp kỹ thuật phù hợp, tập trung vào việc kiểm soát các yếu tố gây mất ổn định chính. Nguyên nhân cốt lõi dẫn đến sự mất ổn định của mái dốc nền đường thường liên quan mật thiết đến sự xâm nhập và tích tụ của nước. Độ ẩm quá mức làm giảm sức kháng cắt của vật liệu đất đắp, tăng áp lực nước lỗ rỗng và làm suy yếu cấu trúc tổng thể của nền đường. Đặc biệt trong mùa mưa hoặc khi hệ thống thoát nước không đảm bảo, lượng nước thẩm thấu vào thân nền đường tăng cao, tạo điều kiện thuận lợi cho hiện tượng trượt và sạt lở xảy ra. Việc hiểu rõ cơ chế tác động của nước là chìa khóa để đề xuất các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Để đối phó với tác động tiêu cực của độ ẩm, các nhà nghiên cứu khuyến nghị áp dụng các chất ổn định. Một trong những giải pháp thiết thực là sử dụng các tác nhân gia cố như xi măng trộn vào vật liệu đắp nền. Xi măng giúp cải thiện đáng kể các đặc tính cơ lý của đất, tăng cường độ bền, giảm tính thấm và giảm sự nhạy cảm với nước. Bằng cách này, vật liệu nền đường trở nên cứng chắc hơn, ít bị biến dạng và suy yếu khi tiếp xúc với độ ẩm, qua đó nâng cao khả năng chống chịu sạt lở. Bên cạnh việc gia cố vật liệu, việc quản lý và kiểm soát dòng chảy của nước trong thân nền đường cũng đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Một hệ thống thoát nước hiệu quả là yếu tố không thể thiếu để đảm bảo sự ổn định lâu dài cho mái dốc. Mục tiêu chính là phải nhanh chóng thu và dẫn nước ra khỏi khu vực nền đường, ngăn chặn tình trạng bão hòa nước có thể dẫn đến mất ổn định. Một giải pháp cụ thể và hiệu quả được đề xuất là lắp đặt hệ thống ống tiêu nước đục lỗ (perforated pipes) bên trong thân nền đường. Các ống này được thiết kế đặc biệt với các lỗ nhỏ dọc thân ống, cho phép nước thấm vào bên trong và được dẫn đi nhanh chóng ra khỏi khu vực nguy hiểm. Việc bố trí hợp lý hệ thống ống tiêu nước này giúp giảm áp lực nước lỗ rỗng, hạ thấp mực nước ngầm trong thân nền và duy trì trạng thái khô ráo hơn cho vật liệu đắp, góp phần đáng kể vào việc ngăn ngừa sạt lở. Để đạt hiệu quả tối ưu, việc kết hợp đồng bộ giữa giải pháp gia cố bằng chất ổn định và giải pháp thoát nước nhanh là rất cần thiết. Quá trình này cần bắt đầu ngay từ khâu khảo sát địa chất, thiết kế chi tiết đến thi công và giám sát chất lượng công trình. Việc lựa chọn loại chất ổn định, tỷ lệ trộn, thiết kế hệ thống thoát nước (vị trí, độ dốc, vật liệu lọc bao quanh ống) phải dựa trên điều kiện địa chất, thủy văn cụ thể của từng dự án. Ngoài ra, các biện pháp khác như trồng thảm thực vật phù hợp trên mái dốc để chống xói mòn bề mặt, và kiểm tra, bảo trì định kỳ cũng góp phần tăng cường sự ổn định chung. Tóm lại, mặc dù sạt lở mái dốc nền đường là một thách thức kỹ thuật, nhưng không phải là không thể kiểm soát. Bằng cách áp dụng các giải pháp dựa trên cơ sở khoa học, như sử dụng chất ổn định để giảm tác động của độ ẩm và lắp đặt hệ thống ống tiêu nước đục lỗ để thoát nước nhanh chóng, chúng ta hoàn toàn có thể giảm thiểu đáng kể nguy cơ xảy ra sự cố. Việc đầu tư vào các biện pháp phòng ngừa này không chỉ bảo vệ công trình, đảm bảo an toàn giao thông mà còn mang lại lợi ích kinh tế lâu dài.
